Bằng ý chí kiên cường, quyết tâm cao, hành động mạnh mẽ của cả Cộng đồng ASEAN, sự hợp tác hiệu quả của các đối tác và tay lái vững vàng của “thuyền trưởng” Việt Nam, Năm Chủ tịch ASEAN 2020 đã thành công toàn diện, trọn vẹn và thực chất.

Trong năm 2020, Việt Nam đã chủ trì đề xuất, thương lượng và thúc đẩy thành công Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết hợp tác Liên hợp quốc - ASEAN với số lượng kỷ lục 120 nước thành viên Liên hợp quốc tham gia đồng bảo trợ.

Tại Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – EU lần thứ 23 ngày 1/12, ASEAN và EU chính thức tuyên bố nâng cấp quan hệ đối tác đối thoại ASEAN-EU lên đối tác chiến lược.

Đại dịch Covid-19 đã làm bộc lộ một số hạn chế của các chính phủ và quy định trong việc ứng phó với các vấn đề chính sách, y tế, xã hội và kinh tế. Nhiều chuyên gia cho rằng, các quốc gia cần hợp tác quốc tế về quy định, từ đó rà soát lại các chính sách được ban hành trong giai đoạn khủng hoảng.

Các thương nhân mua bán hàng hóa qua biên giới trong khối ASEAN có thể tận dụng Hệ thống quản lý quá cảnh hải quan trực tuyến mới – Hệ thống Quá cảnh Hải quan ASEAN (ACTS), để đẩy nhanh thương mại hàng hóa bằng đường bộ trong ASEAN.

Với vai trò là nòng cốt của doanh nghiệp, doanh nhân trẻ trong thúc đẩy phục hồi toàn diện và phát triển bền vững, tại Chương trình Carnival Doanh nhân trẻ ASEAN lần thứ 5 ngày 30/11, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho rằng, tầm nhìn của các doanh nhân trẻ ASEAN cần vượt ra biên giới của quốc gia, không ngừng hợp tác, tìm kiếm các cơ hội để vươn xa ra biển lớn, đến với khách hàng trong khu vực và quốc tế.

Hợp tác kinh tế số được đề cao trong cuộc họp hội nghị Thượng đỉnh năm nay khi nền kinh tế số giữa các nước ASEAN được ước tính tăng từ 1.3 % tổng GDP từ năm 2015 lên 8.5% cho đến năm 2025.

Nhận lời mời của Chính phủ nước CHND Trung Hoa, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu chúc mừng Hội chợ Trung Quốc-ASEAN (CAEXPO) lần thứ 17 năm 2020 tổ chức theo hình thức trực tuyến.

Hiệp định Đối tác toàn diện Khu vực (RCEP) – Hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới đã được ký kết. Trước một sân chơi kinh tế rộng lớn, các doanh nghiệp (DN) Việt Nam không còn cách nào khác phải tự nâng cao năng lực để tồn tại và phát triển. Đây là nhận định của TS. Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch thường trực, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME).

Sáng ngày 25/11 tại Hà Nội, đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thường niên Diễn đàn Kỹ sư các nước Đông Nam Á lần thứ 38 (CAFEO 38) do Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đăng cai tổ chức với sự tham dự của 10 nước ASEAN, Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Vũ Đức Đam đã đến dự và phát biểu khai mạc.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng Cấp cao Đông Á lần thứ 14 (EAS EMM lần thứ 14) chiều ngày 20/11, các Bộ trưởng, trưởng đoàn các nước tái khẳng định tầm quan trọng của việc đảm bảo nguồn cung cấp ổn định và năng lượng sạch với mức giá hợp lý để hỗ trợ các hoạt động kinh tế và cuộc sống hàng ngày, bao gồm việc sử dụng tất cả các nguồn năng lượng và công nghệ trong thời gian đại dịch bùng phát.

Trong khuôn khổ của Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN lần thứ 38 và các hội nghị có liên quan, sáng ngày 20/10, Hội nghị đối thoại Bộ trưởng Năng lượng các nước ASEAN và Cơ quan Năng lượng tái tạo quốc tế (AMEM – IRENA) đã chính thức diễn ra theo hình thức trực tuyến.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN + 3 (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc) lần thứ 17 sáng ngày 20/11, các Bộ trưởng, trưởng đoàn đều khẳng định, ASEAN +3 cam kết theo đuổi các biện pháp phục hồi kinh tế bền vững sau đại dịch trong lĩnh vực năng lượng bằng cách tăng cường quan hệ đối tác và đổi mới hướng tới an ninh năng lượng, năng lượng chuyển đổi, và khả năng phục hồi năng lượng.

Với vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020, Việt Nam cam kết nỗ lực cùng các nước thành viên để xây dựng, phát triển bền vững ngành năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng cho khu vực ASEAN.

Là đối tác chiến lược quan trọng của ASEAN, trong những năm qua, Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) đã có nhiều hoạt động hỗ trợ các quốc gia thành viên ASEAN phát triển ngành năng lượng theo hướng hội nhập quốc tế. Trong đó phải kể đến việc thúc đẩy các ưu tiên năng lượng của ASEAN, xây dựng báo cáo triển vọng năng lượng Đông Nam Á.

Ngày 18/11, Hội nghị các quan chức cao cấp năng lượng (SOME) trù bị cho Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN +3 (AMEM+3) lần thứ 17 đã diễn ra dưới hình thức trực tuyến. Đây là một trong những Hội nghị quan trọng giữa các nước ASEAN với 3 đối tác truyền thống trong khu vực là Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Tham dự cuộc họp có các trưởng đoàn SOME của Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước thành viên ASEAN.

Tiếp theo các hoạt động thuộc chuỗi Hội nghị Quan chức cấp cao Năng lượng ASEAN lần thứ 38 (SOME 38) đã được tổ chức tại Hà Nội từ ngày 24-27/8/2020, các Hội nghị trù bị cho Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng lần thứ 38 lần này được tổ chức trong các ngày 17-18/11/2020 tại Hà Nội.

Dự kiến, tại Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN lần thứ 38 (AMEM 38) và các Hội nghị liên quan với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng hướng đến phát triển bền vững trong khu vực ASEAN” diễn ra từ ngày 17 – 20/11/2020 ở Hà Nội, các nước thành viên ASEAN sẽ thống nhất đưa mục tiêu đến năm 2025 đạt tỉ lệ năng lượng tái tạo trong khu vực là 23% và giảm cường độ năng lượng xuống 32%.

Ngày 15/11, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) - hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới đã được ký kết với sự chứng kiến của các nhà lãnh đạo của 15 quốc gia bao gồm 10 nước ASEAN cùng Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand; khép lại chặng đường 8 năm đàm phán với nhiều thăng trầm. Động thái này được coi là tạo động lực mới cho phục hồi kinh tế của khu vực sau những tác động chưa từng có của đại dịch Covid-19.

Chiều ngày 15/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao búa gỗ đại diện chức Chủ tịch ASEAN cho Đại sứ Brunei tại Việt Nam Pengiran Haji Sahari bin Pengiran Haji Salleh, đánh dấu chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN năm 2021 cho nước này.

"Việc ký kết thành công Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) đã đánh dấu mốc quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế của Việt Nam và tất cả các nước tham gia đàm phán Hiệp định" - Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã khẳng định với báo giới.

Sau 8 năm đàm phán, ngày 15/11, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo các nước thành viên, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) đã chính thức được ký kết trực tuyến. Đây là thỏa thuận thương mại tự do lớn nhất thế giới, thể hiện một bước tiến quan trọng hướng tới một khuôn khổ luật lệ lý tưởng cho thương mại và đầu tư toàn cầu.