Năm 2016, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt 176,6 tỷ USD, tăng 9%, trong khi đó nhập khẩu đạt 174,11 tỷ USD, tăng 5,2% so với năm 2015. Nhờ vậy, năm qua Việt Nam đã đảo ngược cán cân thương mại từ thâm hụt năm 2015 sang thặng dư năm 2016 khi xuất siêu khoảng 2,52 tỷ USD.

Để có được thành công trên, bên cạnh những nỗ lực vượt bậc của doanh nghiệp, phải kể đến hiệu quả của các cơ chế chính sách do Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương, đặc biệt là Bộ Công Thương thực hiện.

Nhằm tiếp tục thực hiện Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa thời kỳ 2011-2020, định hướng đến năm 2030, Bộ Công Thương đã và đang triển khai một số chương trình, biện pháp thúc đẩy xuất khẩu.

Theo đó, Bộ Công Thương luôn theo dõi sát tình hình xuất khẩu, kịp thời có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hay tháo gỡ các rào cản xuất khẩu tại các thị trường đối tác. Điển hình như việc Bộ Công Thương đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo dõi sát diễn biến thị trường trong nước và quốc tế về cung cầu, giá cả, đặc biệt với nhóm hàng nông, thủy sản; thực hiện các giải pháp điều hành xuất khẩu gạo, nông, thủy sản. Kết quả, năm 2016, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này đã đạt hơn 22,2 tỷ USD, tăng 7,7% so với năm 2015.

Bộ Công Thương đã triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy hoạt động xuất khẩu

Ngoài ra, Bộ Công Thương còn triển khai xây dựng đường dây nóng về xuất nhập khẩu, nhằm tiếp nhận và giải quyết các ý kiến phản ánh, kiến nghị về khó khăn, vướng mắc trong thủ tục hành chính của Bộ Công Thương và các bộ, ngành khác liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa…

Bên cạnh đó, nhằm tăng cường công tác thông tin thị trường, Bộ Công Thương đã tích cực rà soát, nắm bắt thông tin về các biện pháp phòng vệ thương mại, chống bán phá giá, điều tra tự vệ và các rào cản thương mại của các nước; chủ động cảnh báo kịp thời cho các doanh nghiệp.

Mặt khác, việc triển khai hiệu quả các Chương trình Xúc tiến thương mại quốc gia năm 2016; Doanh nghiệp xuất khẩu uy tín; Chương trình Thương hiệu quốc gia cũng đã góp phần trợ lực tốt cho các doanh nghiệp kinh doanh. Không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, Bộ Công Thương còn tích cực triển khai nhiều chính sách thuận lợi hóa thương mại như: Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN. Hiện nay, Bộ Công Thương đã chính thức thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đối với 4 thủ tục hành chính bao gồm: Cấp giấy chứng nhận xuất xứ ưu đãi mẫu D; cấp phép nhập khẩu tự động xe mô tô phân khối lớn; cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ozon; cấp giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu vật liệu nổ công nghiệp.

Xuất khẩu là điểm sáng của nền kinh tế trong năm 2016

Đồng thời, Bộ đã phối hợp cùng Tổng cục Hải quan kết nối kỹ thuật thành công trao đổi giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử qua Cơ chế một cửa ASEAN với 4 nước: Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Singapore.

Bộ cũng đã hoàn thiện, nâng cấp hệ thống kỹ thuật của các thủ tục khác, đảm bảo 100% hồ sơ được thực hiện trên môi trường điện tử.

Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phấn đấu đưa toàn bộ các thủ tục hành chính của Bộ trên Cơ chế một cửa quốc gia được triển khai thấp nhất ở mức độ 3, hướng tới hoàn tất thực hiện mức độ 4, đồng thời kết nối đầy đủ với Cơ chế một cửa quốc gia và sẵn sàng kết nối, trao đổi thông tin với các đối tác thương mại ngoài ASEAN để tạo thuận lợi cho xuất khẩu, tăng cường kiểm soát hàng nhập khẩu.

Về cải cách thủ tục hành chính hướng tới Chính phủ điện tử theo Nghị quyết số 36a/NQ-CP ngày 14/10/2015 của Chính phủ, hiện nay, Bộ Công Thương là một trong những Bộ tiên phong trong việc triển khai cung cấp trực tuyến các dịch vụ khi có tất cả 166 dịch vụ công trực tuyến (tất cả dịch vụ công trực tuyến của Bộ ở mức độ 3,4).