Cây Nêu được dựng lên báo hiệu mọi việc ngưng lại, nghỉ ngơi và đón Tết

Đây là nghi thức có nguồn gốc lâu đời trong đời sống tâm thức của người Việt, với mục đích là mừng ngày Tết, cúng những thần linh để phù hộ cho người nhà được bình an, cầu tổ tiên phù hộ cho con cháu. Dưới thời kỳ phong kiến, các Triều đình dựng nêu là để cầu cho mưa thuận gió hòa, cho dân chúng làm ăn thuận lợi. 

Nghi thức thượng Nêu được cử hành nghiêm trang như các nghi lễ nghinh thần, khánh hạ được cử hành trong âm thanh của Đại nhạc. Cây Nêu bắt đầu được rước từ cửa Hiển Nhơn với 10 người lính vác nêu trong trang phục chỉnh tề. Đội rước nêu khởi hành trong âm thanh của Tiểu nhạc tiến vào Hoàng Cung, đến cửa chính của khu vực Thế Miếu và tiến hành nghi thức dựng nêu. Sau phần lễ, 10 người lính vác nêu tiến hành dựng nêu lên. Trước khi cây Nêu được dựng lên, đầu ngọn nêu được treo ấn, tín, văn phòng tư bảo, biểu trưng của việc phong ấn để triều đình nghỉ ngơi trong những ngày Tết.

Lễ dựng Nêu được thực hiện theo nghi thức Cung đình

Dưới thời Nguyễn, lễ dựng Nêu thường được tổ chức ngày 23 tháng chạp - đúng vào ngày đưa ông Táo, như đánh dấu mốc tạm ngừng các công việc trong năm để đón tết. Về tâm linh, dân gian tin rằng cây nêu có tác dụng xua đuổi, trừ yểm ma quỷ, những điều xấu của năm cũ, chuẩn bị cho một năm mới an lành.

Đầu ngọn Nêu được treo các ấn, tín, văn phòng tư bảo

Để giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, Trung tâm bảo tồn Di tích Cố đô Huế xây dựng một kịch bản có tính nghi thức về lễ Thướng Tiêu trong chốn Cung đình, nhằm tạo nên một sinh hoạt có tính điểm nhấn, tạo nên không khí vui tươi vào dịp Tết Nguyên đán.

Rước nêu

Sau thời gian khoảng nữa tháng dựng Nêu, lễ hạ Nêu sẽ được tiến hành vào ngày mồng 7 Tết.