Miến được phơi khô ngoài nắng sau khi tráng

Từ nghề truyền thống...

Từ lâu, cây dong riềng sinh trưởng và phát triển mạnh ở vùng núi cao Bắc Kạn. Nhờ khí hậu quanh năm mát mẻ, củ dong riềng Bắc Kạn cho chất lượng tương đối tốt, nhiều bột, ít xơ, thích hợp để sản xuất miến. Dần dần, nghề làm miến phát triển và được người dân lưu giữ qua nhiều đời, nhiều thế hệ. Tuy nhiên, do tập quán làm ăn nhỏ lẻ, sản xuất mang tính tự cung tự cấp là chính nên nghề làm miến chỉ chủ yếu phục vụ nhu cầu của hộ gia đình.

Nhận thấy nhu cầu của thị trường với sản phẩm miến dong lớn, cộng với việc muốn đưa miến dong trở thành một loại hàng hóa trên thị trường chứ không đơn thuần chỉ tiêu thụ nhỏ lẻ, năm 2011, chị Triệu Thị Tá - dân tộc Dao ở bản Phiêng Khăm, xã Yến Dương, huyện Ba Bể (Bắc Kạn) đã xuống Thái Nguyên xin làm công nhân tại một cơ sở làm miến, vừa học vừa quan sát. Sau hơn một tháng học nghề, chị quay về quê mạnh dạn vay vốn đầu tư để chuyên sản xuất sản phẩm miến dong.

Thời gian đầu, nhiều mẻ miến cơ sở chị sản xuất đều không thành công. Rút kinh nghiệm qua những lần thất bại, dần dần, miến dong được sản xuất theo một quy trình chặt chẽ: bột dong riềng đỏ quê nhà được ngâm và lọc thay nước nhiều lần, sau đó phơi khô. Tất cả các khâu đều được làm bằng tay, chỉ đến khi ép sợi mới sử đụng đến máy ép thủy lực để cho ra những sợi miến đều nhau. Phên phơi miến cũng được rửa sạch, phơi khô rồi lau một lượt mỡ để chống dính, nên chất lượng sợi miến dong trong, nhỏ đều, thơm, mịn và dai, và đặc biệt là 3 không: không sạn - không hoá chất - không phụ gia.

Chỉ qua 1 năm sản xuất, nhờ sản phẩm chất lượng, cộng với việc thường xuyên tham dự các sự kiện xúc tiến thương mại của địa phương tổ chức, đến nay, sản phẩm miến dong của cơ sở Triệu Thị Tá đã được nhiều người tiêu dùng biết đến. Đặc biệt, để xây dựng thương hiệu riêng, cơ sở Sản xuất miến dong Triệu Thị Tá đã thiết kế bao bì, đăng ký bản quyền sản phẩm và được phép sử dụng nhãn hiệu tập thể “Miến dong Bắc Kạn”.

... đến phát triển Thương hiệu

Do quy trình sản xuất miến của cơ sở được làm thủ công, sử dụng hoàn toàn tinh bột dong địa phương nên sản phẩm miến dong Triệu Thị Tá có màu xám đặc trưng, vị thơm, dai, có thể nấu đi, nấu lại nhiều lần không bị nát. Đặc biệt, do là sản phẩm sạch, an toàn với sức khỏe người tiêu dùng nên miến dong Triệu Thị Tá được thị trường ưa chuộng, lượng miến làm ra không đủ bán. Hiện mỗi năm, cơ sở sản xuất của chị Tá tiêu thụ gần 200 tấn bột dong để sản xuất ra hơn 60 tấn miến dong thành phẩm. Cơ sở làm ăn có lãi đã tạo việc làm ổn định cho lao động địa phương với mức thu nhập trung bình trên 4 triệu đồng/người/tháng.

Không dừng lại ở đó, bà chủ của thương hiệu miến dong nổi tiếng nhất Bắc Kạn không giấu tham vọng mở rộng cơ sở sản xuất của mình. Nếu như hiện nay, cơ sở chỉ thu mua tinh bột để sản xuất miến thì sắp tới, cơ sở đang hướng đến mục tiêu mở rộng mặt bằng để đầu tư hệ thống sản xuất khép kín từ chế biến tinh bột, hệ thống sấy bột để tạo ra sản phẩm đồng nhất, hướng tới mục tiêu nâng công suất lên 70 - 80 tấn miến/năm. Đồng thời, để ổn định vùng nguyên liệu, cơ sở sẽ chủ động ký cam kết với các hộ dân trên địa bàn xã Yến Dương trồng dong riềng và bao tiêu sản phẩm.